مطالبي كه همه بايد درباره ايا صوفيا بدانند (بخش سوم)

در اين مقاله در ادامه دو مقاله قبلي به نام مطالبي كه همه بايد درباره ايا صوفيا بدانند (بخش دوم) سعي داريم شما را با يكي از مهم ترين بناهاي تاريخي كشور تركيه و پر طرفدارترين مكان ديدني تور تركيه آشنا كنيم . اين بنا در ابتدا يك كليسا بزرگ و زيبا بوده اما با تصرف مسلمان كاربري آن به مسجد تغيير كرده و به همين دليل است برخي از اجزا اصلي متمايز از ديگر مساجد است . بنا مسجد امروزه تنها به عنوان موزه و يكي از مكان هاي ديدني استانبول استفاده شده .

محراب

در هر مسجدي محراب يك تورفتگي نيم دايره مانند داخل ديوار است كه در جهت مكه كه مقدس ترين مكان دردين اسلام به شمار مي آيد، قرار گرفته  است. مسجد اياصوفيه شهر استانبول هم از اين قاعده مستثني نيست و دارايي محراب زيبايي است كه هر توريست تور استانبول را به خود جذب ميكند .

اما مسافران تور استانبول هنگام بازديد از اين مسجد متوجه ميشوند كه تفاوتي ميان اين مسجد و بيشتر مسجد هاي ديگر وجود دارد در واقع محراب در وسط نيست به دليل اينكه اياصوفيا در ابتدا به عنوان يك كليساي جامع مسيحي ساخته شده بود به همين دليل محراب دقيقا در وسط قرار ندارد چون بايد در جهت مكه ساخته مي شد.

ميدان تاجگذاري

بسياري بر اين عقيده هستند كه امپراطورهاي بيزانسي در اين محوطه تاجگذاري شده اند.

گنبد

اين گنبد كه كمي كوچكتر از گنبد پانتئون در روم است، يكي از گنبدهاي باشكوه است كه بارها مرمت شده است و چشم هر بيننده اي را جذب ميكند گنبد اياصوفيه معمولا جاذبه مورد علاقه بيشتر مسافران تور استانبول است.

طراحي آن به گونه اي بوده است كه اينطور به نظر برسد كه با رشته هاي طلايي از بهشت آويزان شده است به همين دليل هم در سرتاسر آن پنجره وجود دارد.

هلال هاي خطاطي شده

اين خطاطي هاي دايره اي شكل كه در قرن نوزدهم و از جنس چوب تهيه شده اند، تضادي جالب با موزائيك هاي مسيحي بوجود آورده اند.

گلدان ها

دو گلدان مرمرين در قسمت غربي بخش مركزي قرار دارند كه قدمت آنها به دوران هلنيستي روم بازمي گردد. و گفته مي شود حاوي روغن مقدس هستند. بسياري از توريست هاي مسيحي براي ديدن اين گلدان ها به تور استانبول مي آيند.

موزائيك ها

يكي از اجزاي خيره كننده حاجيا صوفيا تركيه ، موزائيك هاي زيباي بيزانسي است كه معروف ترين آنها در گالري هاي طبقه بالايي قرار داده شده اند. اين بخش پرطرفدارترين مكان ديدني تور استانبول است.

يكي از اين طراحي ها كه در دروازه امپراطوري قرار دارد، تصويري از مسيح بر روي تخت جواهرنشان است و امپراطور لئووي در مقابل او زانو زده است.

در يكي از قاب هاي مدوري كه در دو طرف مسيح  قرار دارند، فرشته مقرب جبرئيل و در ديگري مريم باكره نمايش داده مي شوند.

نوشته اي كه بر روي كتابي كه او در دست دارد حك شده است از اين قرار است: "آرامش با تو باشد، من نور همه جهان هستم".

موزائيك هاي سردر خروجي كه به نام تالار سلحشوران نيز شناخته مي شود، تصويري از مريم مقدس را نشان مي دهد كه مسيح را روي زانوانش قرار داده است.

در يك طرف او تصوير كنستانتين اول نمايش داده است كه يك شهر را به او پيشكش مي كند و در طرف ديگر تصويري از جاستين اول است كه ايا صوفيه را  به او تقديم مي كند.

موزائيك هاي بالاي محراب تصويري از مريم مقدس و نوزادش است كه از سمت چپ توسط فرشته هاي مقرب، جبرئيل و ميكائيل احاطه شده است. (كه امروزه كاملا محو شده است).

و موزائيك هاي ديوار شرقي در قسمت انتهايي گالري جنوبي در طبقه بالا، از رنگ هاي بيزانسي فوق العاده اي برخوردار هستند.

آن كه در سمت چپ قرار دارد تصويري از مسيح را نشان مي دهد كه از سمت چپ توسط كنستانين نهم مونوماخوس در حاليكه يك كيسه پر از سكه طلا به او پيشكش مي كند و از سمت راست توسط امپراطور زوئي در حاليكه طوماري از پيشكش هايش به كليسا را در دست دارد، احاطه شده است.

آن كه در سمت راست قرار دارد تصويري از مريم مقدس و فرزندش است كه از سمت چپ توسط امپراطور جان دوم كومنئوس و از سمت راست توسط امپراطور آيرن كه هر دوي آنها همان پيشكش هايي را در دست دارند كه در موزائيك قبلي به آنها اشاره شد احاطه شده است، را نشان مي دهد.

موزائيك Deësis كه در ميانه گالري جنوبي قرار دارد، معروف ترين موزائيك هاي اياصوفيا استانبول هستند كه تصويري از مسيح  در حاليكه از يك طرف توسط مريم باكره و از طرف ديگر توسط "جان"تعميد دهنده در حالتت پرستيدن او احاطه شده است را نشان مي دهد. در قسمت شمالي كليسا مي توانيد موزائيك هايي از "جان كريسوستوم" (يكي از مقدسان كليساي ارتدكس) و "ايگناتيوس جوان" را مشاهده كنيد.  

منبع : مطالبي كه همه بايد درباره ايا صوفيا بدانند (بخش سوم)