مطالبي كه همه بايد درباره ايا صوفيا بدانند (بخش دوم )

حاجيا صوفياي جديد در ۲۷ دسامبر سال ۵۳۷ و بعد از ۵ سال كار مداوم در تور استانبول افتتاح شد. رئيس ارتدوكس كنستانتينوپل در ايا صوفيا مستقر شد و اين كليسا تبديل به مكاني براي برگزاري مراسم بيزانسي از قبيلل تاجگذاري هاي امپراتوري شد. ديوار ها يا با مرمر و يا با تعداد زيادي موزائيك در رنگ هاي بسيار زيبا بسيار ماهرانه و استادكارانه پوشيده شده بودند. طي سال هاي متمادي اين كليسا بر اثر زلزله ها، نشست ها و گسيختگي ها و همچنين جنگ هاي متعدد، بسيار آسيب ديده است. اگرچه اگر با تور استانبول از اين بنا ديدن كنيد متوجهه  ميشويد كه به خوبي نگهداري شده و هنوز زيبايي خود را حفظ كرده.

تبديل اياصوفيا از كليسا به مسجد

بيشتر كساني كه به تور استانبول ميروند از ايا صوفيه بازديد ميكنند و آن را به عنوان يك مسجد زيبا و بينظير ميشناسند اما در مقاله قبل به نام مطالبي كه همه بايد درباره حاجيا صوفيا بدانند (بخش اول ) توضيح داديم كه اينن بنا در واقع يك كليسا فعال و مهم بوده در اين مقاله توضيح ميدهيم كه كليسا توسط چه كسي و چگونه به يك مسجدد تبديل شد .

در ۱۴۵۳ سلطان محمد دوم از امپراطوري اوتوكان ترك، كنستانتينوپل را تسخير كرد و حاجياصوفيا را تبديل به يك مسجد كرد و نام آن را "اياصوفيا" نهاد.

تقريبا تمام نشانه هاي مسيحيت از اين مكان يا به طور كامل برداشته شدند و يا با نشانه هاي اسلامي پوشيده شدند. تمام توريست هاي تور استانبول اين مكان را بك بناي كاملا اسلامي و عرفاني ميشناسند.

بهتر است يادآور شويم كه دين اسلام استفاده از نشانه ها و يا طراحي هاي شخصي از قديسان را به هر شكلي غيرمجاز مي داند. در عوض بايد از نقش و نگارهاي گلدار و خطاطي هاي مختلف استفاده شد.

در طي اين دوران محراب، منبر و چهار مناره نيز اضافه شدند و از آن موقع تا سال ۱۹۳۱ كه به طور كامل بسته شد، مسجد اصلي شهر استانبول تركيه بود.

اياصوفيا در سال ۱۹۳۵ مجددا و اين بار به عنوان يك موزه بازگشايي شد.

معماري بيزانس

اين كليسا تفاوت بسياري با بناهايي كه تا آن زمان در تركيه ساخته شده بودند داشت. همان طرح كليساهاي قبلي بود به همراه يك صحن مركزي و دو راهرو در هر طرف.

مومنان تور استانبول در اين راهروها جاي مي گرفتند و صحن مركزي جايگاه امپراطور و روحانيون بود. اين محوطه مركزي داراي گنبدي خيره كننده و با شكوه است كه توسط دو گنبد كوچكتر از سمت شرق و غرب احاطهه شده است.

اجزاي اصلي حاجيا صوفيا

مناره ها

مناره ها بعدا و در دوران "اوتمان ترك" به اين بنا زيباي تور استانبول اضافه شدند. اولين آنها، مناره آجري است  كه در بخش جنوبي قسمت شرقي قرار دارد و به فرمان سلطان محمد دوم ساخته شده است.

بعدها مناره اي كه در بخش شمالي قسمت شرقي قرار دارد به فرمان سلطان بايزيد دوم ساخته شد.

و در نهايت دو مناره قسمت غربي كه كاملا مشابه يكديگر هستند به فرمان سلطان سليم دوم ساخته شدند.

مناره ها در حقيقت يكي از بارزه هاي شهودي مسجد براي مسلمانان است و در روز ۵ بار اذان از آنها پخش مي شود تا مسلمانان تور استانبول را به عبادت دعوت كنند.

هشتي و ايوان ها

هشتي يك ايوان بزرگ در ورودي غربي كليساهايي است كه در گذشته ساخته مي شدند. اما حاجيا صوفيا تور استانبول هم يك هشتي بيروني دارد و هم يك هشتي داخلي.

هشتي دروني داراي يك دروازه بسيار بزرگ است كه با نام "دروازه امپراطوري" شناخته مي شود. اين دروازه تنها مخصوص امپراطورها بود و با موزائيك هاي بسيار زيبا با نقش و نگارهاي امپراطور "لئووي" و مسيح مزين شده است.

منبع : مطالبي كه همه بايد درباره ايا صوفيا بدانند (بخش دوم )